Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến cáo nên khám sức khỏe tổng quát định kỳ 6 tháng/lần hoặc ít nhất 1 năm/lần nhằm phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý ngay trong giai đoạn tiềm ẩn, đồng thời can thiệp và ngăn chặn kịp thời các yếu tố nguy cơ gây bệnh.
1. Khám sức khoẻ tổng quát là gì?
Khám sức khoẻ tổng quát là thăm khám toàn diện cơ quan cơ thể nhằm tầm soát và theo dõi các bệnh lý. Gói khám sức khoẻ tổng quát bao gồm các hạng mục:
• Khám lâm sàng tổng quát: Đánh giá biểu hiện lâm sàng của hệ tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa, thận - niệu, nội tiết, cơ - xương - khớp, hệ thần kinh, tâm thần, tai - mũi - họng , mắt, răng - hàm - mặt, da liễu… Có thể mở rộng phạm vi khám một số chuyên khoa khác như phụ khoa, nam khoa, lão khoa, ung bướu, ... tùy vào đặc điểm và yếu tố nguy cơ của mỗi người.
• Xét nghiệm tổng quát: Bộ xét nghiệm tổng quát cơ bản định kỳ cần thực hiện bao gồm: tổng phân tích tế bào máu, tổng phân tích nước tiểu, đường máu (Glucose), mỡ máu (Cholesterol, Triglycerid, LDL, HDL), chức năng thận (Urea, Creatinine), men gan (SGOT, SGPT, GGT), viêm gan B (HBsAg, Anti HBs), một số dấu ấn (markers) ung thư,...
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-Quang (tim phổi thẳng, cột sống cổ, cột sống thắt lưng, khung chậu,...) tùy theo đặc điểm và yếu tố nguy cơ từng người; Siêu âm tuyến giáp, siêu âm ổ bụng, siêu âm tuyến vú đối với nữ, ...
• Thăm dò chức năng: Điện tâm đồ, điện não đồ, ... (tuỳ vào yếu tố nguy cơ)
2. Ai nên khám sức khoẻ tổng quát?
Bạn nên thực hiện khám sức khỏe tổng quát định kỳ mỗi 6 tháng theo như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, bởi ở mỗi giai đoạn, cơ thể sẽ thay đổi và cần các chế độ chăm sóc riêng.
Ngay cả người khỏe mạnh cũng nên thực hiện việc thăm khám sức khoẻ tổng quát định kỳ vì rất nhiều bệnh lý nguy hiểm thường diễn tiến âm thầm, không biểu hiện triệu chứng rõ ràng khiến người bệnh lầm tưởng cơ thể bản thân vẫn đang khỏe mạnh.
Nên khám sức khoẻ tổng quát tối thiểu mỗi năm một lần
Ngoài ra, với những trường hợp đang có các dấu hiệu bất thường cảnh báo tình trạng sức khoẻ thì việc đến gặp Bác sĩ là vô cùng cần thiết. Điều trị bệnh từ giai đoạn tiên phát là cách tốt nhất đồng thời tiết kiệm thời gian và chi phí chữa trị.
3. Xét nghiệm tổng quát bao gồm những gì?
Xét nghiệm tổng quát bao gồm các xét nghiệm tầm soát dành cho mọi đối tượng được sử dụng trong các trường hợp tầm soát sớm các bệnh lý, khám tiền hôn nhân, khám sức khỏe tổng quát,…
3.1 Gói xét nghiệm tổng quát cơ bản
Gói xét nghiệm tổng quát cơ bản bao gồm:
• Tổng phân tích tế bào máu bằng máy đếm laser: Phát hiện các bệnh lý về máu và cơ quan tạo máu như thiếu máu, suy tủy, ung thư máu, sốt do nhiễm trùng, sốt do virus,...
• Glucose: Chẩn đoán bệnh đái tháo đường, theo dõi điều trị bệnh nhân đái tháo đường, hạ đường huyết...
• AST (SGOT), ALT (SGPT), GGT: Kiểm tra các bất thường và các bệnh về gan như viêm gan cấp, mãn, tổn thương nhu mô gan…
• Urea, Creatinine: Bệnh lý về thận như thiểu năng thận, viêm cầu thận cấp, mãn, tắc mật, sỏi mật…
• Cholesterol, Triglycerid, HDL-c, LDL-c: Phát hiện hội chứng rối loạn chuyển hóa Lipid, nguy cơ xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, thận hư nhiễm mỡ…
• Acid uric: Tầm soát bệnh Gout
• Tổng phân tích nước tiểu: Phát hiện các bệnh đái tháo đường, đái tháo nhạt, nhiễm toan ceton, bệnh gan, thận, bệnh viêm tắc đường tiết niệu, tiểu máu,...
Xét nghiệm tổng quát cơ bản nhằm phát hiện sớm các bệnh lý ở giai đoạn khởi phát
3.2 Gói xét nghiệm tổng quát chuyên sâu
Gói xét nghiệm tổng quát chuyên sâu bao gồm:
• Nhóm máu ABO-Rh: Xác định nhóm máu
• HBsAg & HbsAb: Kiểm tra kháng nguyên và kháng thể Hepatitis B Virus (virus gây viêm gan siêu vi B)
• Anti HCV: Kiểm tra kháng thể Hepatitis C Virus (virus gây viêm gan siêu vi C)
• FT3, FT4, TSH: Đánh giá và chẩn đoán sớm các rối loạn chức năng tuyến giáp, phát hiện cường giáp, suy giáp, viêm hoặc ung thư tuyến giáp, ...
• Các dấu ấn (markers) ung thư đặc trưng: CA 19-9 (ung thư đường tiêu hoá, tuyến tuỵ), CA 72-4 (ung thư dạ dày), CA 125 (ung thư buồng trứng (ở nữ)), CA 15-3 (ung thư biểu mô vú (ở nữ)), CYFRA 21.1 (ung thư phổi), CEA (ung thư đại tràng), AFP (ung thư tế bào gan, ung thư tế bào mầm), tPSA (ung thư tuyến tiền liệt (ở nam))
• H.pylori IgG (Helicobacter pylori IgG): Phát hiện kháng thể kháng vi khuẩn Helicobacter pylori; vi khuẩn gây viêm loét dạ dày, yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư dạ dày
Xét nghiệm tổng quát chuyên sâu có thể hỗ trợ chẩn đoán ung thư
4. Những điều cần lưu ý trước khi đi khám tổng quát
Để kết quả xét nghiệm chính xác nhất, người đi khám cần có sự chuẩn bị trước, bao gồm:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì ngoại trừ nước lọc từ 8-12 giờ trước khi khám bệnh, mục đích bình ổn đường huyết và mỡ trong máu, cũng như thuận tiện trong trường hợp siêu âm bụng tổng quát, nội soi dạ dày.
- Mặc đồ rộng, thoải mái khi đo huyết áp, lấy máu và chụp X-Quang ngực.
- Không mang đồ trang sức gây ảnh hưởng đến kết quả chẩn đoán hình ảnh.
- Nếu siêu âm bụng tổng quát, cần uống nhiều nước và nhịn tiểu cho tới khi siêu âm bụng xong (nước tiểu trong bàng quang giúp bác sĩ quan sát được toàn bộ thành bàng quang, tử cung và hai buồng trứng (đối với nữ) hoặc tuyến tiền liệt và túi tinh ở nam).
- Không khám phụ khoa trong kỳ kinh nguyệt, hoặc đang mang thai.
- Thai phụ hoặc phụ nữ nghi ngờ có thai phải thông báo cho nhân viên y tế trước khi khám bệnh, vì chụp X-quang gây ảnh hưởng đến thai nhi.
- Vệ sinh cơ thể, tai, mũi, họng, vùng kín sạch sẽ để tránh làm ảnh hưởng đến tầm nhìn và quan sát của bác sĩ khi thăm khám.
Nên nhịn ăn uống trước khi xét nghiệm máu tổng quát
Trên đây là các thông tin cơ bản cần thiết bạn cần biết khi đi khám sức khoẻ tổng quát. Việc chủ động thăm khám mỗi 6 tháng/lần hoặc ít nhất 1 năm/lần là vô cùng thiết yếu giúp đánh giá tình trạng sức khoẻ tổng thể và phát hiện sớm các bệnh lý nếu có.
Để quá trình thăm khám và xét nghiệm được thuận tiện, nhanh chóng và tiết kiệm thời gian hơn, bạn có thể đặt lịch hẹn lấy mẫu xét nghiệm tại nhà cùng MEC Health. MEC Health là đơn vị cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà - liên kết với Medic Hòa Hảo. Khi đặt hẹn lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, bạn sẽ nhận được kết quả online nhanh nhất và hoàn toàn bảo mật, đồng thời bạn cũng nhận được 1 bản cứng gửi đến tận nhà (xét nghiệm được thực hiện bởi Medic Hòa Hảo). Để đặt lịch hẹn lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, quý bệnh nhân có thể liên hệ MEC Health qua Hotline/ Zalo/ Viber 0827222115 hoặc đăng ký ngay TẠI ĐÂY
Tài liệu tham khảo:
1. Vinmec International Hospital. Những lưu ý quan trọng trước khi khám sức khỏe tổng quát <https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/nhung-dieu-can-luu-y-truoc-khi-kham-suc-khoe-tong-quat/> [Ngày truy cập: 16/04/2022]
2. Careplus Vietnam (2018). Những thắc mắc thường gặp khi khám sức khoẻ tổng quát <https://careplusvn.com/vi/nhung-thac-mac-thuong-gap-khi-kham-suc-khoe-tong-quat> [Ngày truy cập: 16/04/2022]
